Project Schuimglas
In het gebied van het reconstructieproject omgeving Montfoortlaan in Hazerswoude-Dorp is de bodem zeer slap. Door de slappe veenbodem zijn op sommige plekken in 30 jaar tijd verzakkingen (zetting) opgetreden tot wel 80 centimeter. De gemiddelde bodemdaling in West-Nederland is 15 – 20 cm in 30 jaar. Wanneer het traditionele, zware zand als ophoogmateriaal wordt gebruikt, blijft de bodem snel inklinken. Daarom wil de gemeente ophogen met het lichtste materiaal wat op dit moment verkrijgbaar is. In pilot vorm wordt schuimglas bij het reconstructieproject in Hazerswoude-Dorp voor het eerst in Nederland ervaring mee opgedaan. Bij succes wordt het extreem lichte ophoogmateriaal vaker toegepast. In de gemeente zijn diverse gebieden met een nog slappere bodem die nu dus nog harder zakken, zoals Boskoop. Schuimglas is ruim 4 maal lichter dan water en grillig van vorm. Daardoor heeft Schuimglas veel draagvermogen terwijl het toch weinig druk op de ondergrond uitoefent.
Monitoring kanis en kamerik
De gemeente werkt samen met de bewoners van Kanis aan een duurzame oplossing voor de gevolgen van veenbodemdaling in het stedelijk gebied. Er is een grondige analyse uitgevoerd van de historie, de bodem, het watersysteem, het verkeer en de ruimtelijke aspecten. In verschillende sessies en met behulp van de Life Cycle Costing (LCC)-benadering heeft men vervolgens vormgegeven aan oplossingsrichtingen. Het resultaat van de analyse is dat het principe van een zettingsvrije constructie door het college is benoemd als basisoplossing voor de ondergrond. Proefvakken met lichtgewicht materialen zullen langere tijd gemonitord worden om te onderzoeken of de investeringen inderdaad het gewenste resultaat opleveren, minder zetting van de ondergrond. Resultaten zullen gebruikt worden om duurzame keuzes ook in de toekomst te kunnen onderbouwen.
Proefvakken lichtgewicht materialen Kamerik
Om verzakking van gemeentelijke infrastructuur op slappe bodems te voorkomen, heeft de gemeente Woerden onlangs de woonstraten Overzicht en Spijkerlaan in Kamerik gereconstrueerd. De weg is opgehoogd met Yalibims (lichtgewichtmateriaal) als gevolg van de slappe bodemgesteldheid in deze regio. Al langer paste de gemeente verschillende lichtgewichtmaterialen toe maar er werd niet gemonitord. Om hier meer kennis grip op te krijgen heeft de gemeente daarom naast de Bims drie extra proefvakken aangebracht om meer kennis opdoen over lichte ophoogmaterialen. Hiermee ontstaat meer lokale kennis die kan bijdragen aan toekomstige besluitvorming over toe te passen materialen. Uit een analyse van Deltares en na overleg met de gemeente Woerden is gekozen om naast BIMS, te kiezen voor zand, EPS en Argex. De zettingen worden met zakbakens gemeten. Op dit moment (eind 2017) wordt er nog maandelijks en vanaf het tweede kwartaal 2018 jaar eens per kwartaal. Jaarlijks wordt een analyse gemaakt van de opgetreden zettingen. Nu al komen er opvallende resultaten uit.
Levensduur EPS
Het beheer en onderhoud van infrastructuur op slappe bodem is twee keer zo duur als infrastructuur op vaste grond. Daarnaast resulteert een slechte kwaliteit van de openbare ruimte tot veel overlast voor inwoners en ondernemers. Voor gemeenten is de korte levensduur van projecten op slappe bodem dus een enorme last op de ambtelijke organisatie en de gemeentelijke financiën. Een oplossing is het verlengen van de levensduur van deze infrastructuur door gebruik te maken van innovatieve ophoogtechnieken. Knelpunten bij het toepassen van deze technieken zijn onduidelijkheid of de hogere initiële investering daadwerkelijk kan worden terugverdiend en onbekendheid over eigenschappen van de verschillende technieken. De hieruit volgende onzekerheden leiden ertoe dat deze technieken regelmatig niet worden toegepast en kansen worden gemist om de openbare ruimte duurzaam, kosteneffectief en met minder overlast voor de gebruikers te beheren.
Project Mycobase
Het beheer en onderhoud van infrastructuur op slappe bodem is twee keer zo duur als infrastructuur op vaste grond. Daarnaast resulteert een slechte kwaliteit van de openbare ruimte tot veel overlast voor inwoners en ondernemers. Voor gemeenten is de korte levensduur van projecten op slappe bodem dus een enorme last op de ambtelijke organisatie en de gemeentelijke financiën. Een oplossing is het verlengen van de levensduur van deze infrastructuur door gebruik te maken van innovatieve ophoogtechnieken. Knelpunten bij het toepassen van deze technieken zijn onduidelijkheid of de hogere initiële investering daadwerkelijk kan worden terugverdiend en onbekendheid over eigenschappen van de verschillende technieken. De hieruit volgende onzekerheden leiden ertoe dat deze technieken regelmatig niet worden toegepast en kansen worden gemist om de openbare ruimte duurzaam, kosteneffectief en met minder overlast voor de gebruikers te beheren. In dit project maken we een kleine proefopstelling in de gemeente Woerden met toepassing van MycoBase, een biobased alternatief op EPS, in samenwerking met ontwikkelaar Mycelco. Over het materiaal is op dit moment nog maar weinig bekend, omdat het recentelijk is ontwikkeld. Door middel van de proefopstelling wordt onderzocht hoe het zich gedraagt onder, op en boven de waterspiegel en of het materiaal zijn dragende kracht behoudt. Voor meer informatie over het product, zie MycoBase.nl.
Pilot Schuimglas Kerkweg
Onder de Vlietdijk en Kerkweg in Reeuwijk zakt de grond stelselmatig weg. Er worden voorbereidingen getroffen om deze wegen op te hogen met schuimglas. Dit is milieutechnisch nog niet gecertificeerd in Nederland, wat betekent dat elke geïmporteerde lading opnieuw gekeurd moet worden. De wegen zullen in principe alleen plaatselijk worden voorzien van schuimglas vanwege de relatief hoge aanschafprijs. Dit zijn de plaatsen waar de zettingspieken zich bevinden. De weg ligt al dusdanig laag dat de fundering onder water moet komen te staan. Het gedrag van het ophoogmateriaal wordt gemonitord.
Bouw- en woonrijp maken Leonidas
In Rotterdam wordt een nieuwbouwwijk ontwikkeld met 46 zelfbouwkavels. De wijk is gasloos en zonder restwarmte; eigenaren moeten zelf in hun warmte (en eventueel koude) voorzien. De duurzaamheidseisen zijn hoog. De omgeving is zeer zettingsgevoelig en kwetsbaar voor wateroverlast
Periodiek ophogen Rotterdam
In Rotterdam wordt openbare ruimte op verschillende plekken periodiek opgehoogd i.v.m. zettingsverschillen, deze ontstaan door verschillen in bodemopbouw en het tempo van bodemdaling. Geotechnici van de gemeente hebben een goede oplossing voor dit probleem, namelijk het werken met lichte ophoogmaterialen. Echter dit bleek veel duurder dan periodiek onderhoud.
Pilot Takkenbossen
Op de Hortemansdijk is er geëxperimenteerd met takkenbossen als licht ophoogmateriaal onder de weg. Deze weg bevindt zich op een deels onderbroken kleilaag, waardoor plaatselijk grote zettingspieken optreden. Een eerder experiment met deze weg met BIMS is niet gegaan zoals gewenst. BIMS functioneert onder water namelijk niet zoals beoogd. De woningen naast de weg zijn niet onderheid, dus is het niet mogelijk om een zwaarder ophoogmateriaal te gebruiken vanwege zettingsverschillen. Verder is gebruik gemaakt van een penetratielaag en betonplaten van 2 bij 2 meter bij de uitwijkplaats en loswal in de weg. In eerste instantie is een laag betongranulaat aangelegd, echter waaide deze laag weg. Dit betekende dat o.a. geparkeerde auto’s onder het stof zaten. Dit komt doordat er nog niet is geasfalteerd, omdat het ophoogmateriaal eerst nog moet verdichten. Er is ook rekening gehouden met het probleem dat kan onstaan indien de weg direct naast open water ligt, omdat waterkwaliteit dan kan verminderen door rotting van de takkenbossen.
Reconstructie omgeving Montfoortlaan Hazerswoude-dorp
In het gebied van het project Reconstructie omgeving Montfoortlaan in Hazerswoude-Dorp is de bodem zeer slap. Door de veenbodem zijn op sommige plekken in 30 jaar tijd verzakkingen (zetting) opgetreden tot wel 80 centimeter. De gemiddelde bodemdaling in West-Nederland is 15 – 20 cm in 30 jaar. Wanneer het traditionele, zware zand als ophoogmateriaal wordt gebruikt, blijft de bodem snel inklinken. Daarom wil de gemeente zo zettingsarm mogelijk ophogen. In pilot vorm wordt bij dit reconstructieproject voor het eerst in Nederland ervaring opgedaan met Schuimglas. Bij succes kan het extreem lichte ophoogmateriaal vaker worden toegepast. In de gemeente Alphen aan den Rijn zijn diverse gebieden met een nog slappere bodem die nu dus nog harder zakken, zoals in Boskoop. Schuimglas is ruim 4 maal lichter dan water en grillig van vorm. Door de grote haakweerstand en interne sterkte heeft Schuimglas veel draagvermogen terwijl het toch weinig druk op de ondergrond uitoefent.