Deelexpeditie Kabels, leidingen, riolering en bodemdaling

Bodemdaling is een stevig hoofdpijndossier voor kabel- en leidinginfrastructuur en riolering.  Niet alleen zorgt de zakkende bodem voor schades, lekkages, afvoerproblemen en andere beheeruitdagingen. Ook hebben projecten om de openbare ruimte te reconstrueren c.q. op te hogen een behoorlijke impact op de ligging en bereikbaarheid van riolering, kabel- en leidingnetten, zeker als daarbij gebruik wordt gemaakt van zettingsvrije of -arme constructies. Omdat in dergelijke gevallen vaak de openbare ruimte eerst obstakelvrij moet worden gemaakt, zijn verleggingen (al dan niet tijdelijk) van kabels en leidingen noodzakelijk. De opgave om klimaatadaptatie toe te passen op stedelijke gebieden vergroot de complexiteit vanwege het gevraagde ruimtebeslag. Aangezien de technische levensduur van deze infrastructuur zelden naadloos samenvalt met de interventiecyclus in de openbare ruimte, zorgt dit voor onvermijdelijke vroegtijdige afschrijvingen en onnodige kosten.

RIONED, het Centrum Ondergronds Bouwen (COB) en het Kenniscentrum Bodemdaling en Funderingen (KBF) zijn een deelexpeditie gestart met Rudi Zoet (COB) als trekker van de deelexpeditie. Het eindresultaat is een handboek voor reconstructieprojecten.

In het handboek zijn de geleerde lessen opgeschreven die zijn opgedaan in drie voorbeeldprojecten vanuit de aanpak bodemdaling. In deze projecten zijn lichtgewicht ophoogmaterialen of zettingsarme (gefundeerde) constructies toegepast in de bestaande gebouwde omgeving. De impact op kabel- en leidinginfrastructuur is hierbij groot en is er een sterke verwevenheid tussen de werkzaamheden in ruimte, tijd en risico’s. De opgedane kennis en inzichten rondom onderwerpen als afstemming, belangenafweging, ontwerp, planning, fasering en taakverdeling kunnen worden gebruikt in toekomstige projecten. Binnen deze deelexpeditie heeft het KBF samengewerkt met het COB en is een expertgroep aan de slag gegaan bestaande uit afgevaardigden vanuit gemeenten, netbeheerders, adviesbureaus en aannemers.

De publicatie biedt – zoals de naam al impliceert – tips en tricks om bij reconstructies vanwege bodemdaling (nog) beter rekening te houden met kabels en leidingen.

Reconstructie- en ophoogprojecten hebben vaak een behoorlijke impact op kabel- en leidingnetten. Er is een grote behoefte aan het uitwisselen van kennis en ervaring, zodat betrokkenen van elkaar kunnen leren. Met dit doel hebben het Kenniscentrum Bodemdaling en Funderingen (KBF) en het Centrum ondergronds bouwen (COB) dit handboek opgesteld.

Samen met stakeholders zijn drie praktijkprojecten onderzocht om hieruit de geleerde lessen te destilleren. Die lessen zijn vervolgens vertaald naar aandachtspunten en aanbevelingen, bijvoorbeeld voor het verkrijgen van draagvlak, het identificeren van de voorkeursvariant, het uitwerken van het ontwerp en het opstellen van een planning en fasering. Er is ook checklist gemaakt met overwegingen per projectfase.